मणिपुर जातीय दङ्गाः मृत्यु हुनेको संख्या ५४ पुग्यो, १० हजार मानिस विस्थापत

एजेन्सी । भारतको मणिपुर राज्यमा भएको जातीय झडपमा परी मृत्यु हुनेको सङ्ख्या ५४ पुगेको स्थानीय संचार माध्यमहरुले जनाएका छन् । झडपकै कारण १० हजारभन्दा बढी मानिस विस्थापित भएका छन् ।
हिंसात्मक झडपकै कारण जनजाति समूहले निकालेको विरोध प्रदर्शनमा प्रहरीले बल प्रयोग गरेपछि परिस्थिति हिंसात्मक बनेको भन्दै हजारौं सैनिकलाई मणिपुर राज्यमा पठाइएको छ । परिस्थित नियन्त्रणमा लिन प्रभावित केही जिल्लाहरुमा कर्फ्यु लागू गर्नुका साथै इन्टरनेट सेवा बन्द गरिएको छ ।

अशान्ति नियन्त्रण गर्ने प्रयासमा अन्तिम अवस्थामा गोली हान्ने आदेश दिइएको छ । भारतका कानुन मन्त्री किरेन रिजिजुले पत्रकारसँग कुरा गर्दै केही दिनयता चलेको झडपमा धेरैको ज्यान गएको र सम्पत्तिमा क्षति पुगेको बताए ।

इन्टरनेट बन्द गरिएका कारण मणिपुरबाट सूचना प्रवाहमा बाधा पुगेको छ र पछिल्लो झडपको विवरण पाउन कठिन भएको छ । छिमेकी राज्य नागाल्याण्डमा रहेको भारतीय सेनाको एक टुकडीले हिंसाबाट बच्न १३ हजार मानिसले शरण लिएको जनाएका छन् । राज्यका उच्च प्रहरी अधिकारीले दङ्गाकारीहरूले प्रहरी चौकीहरूबाट हातहतियार र गोलाबारुद चोरेको बताएका छन् ।
 

रुसी कब्जामा रहेको शहर खेर्सनमा प्रदर्शन

एजेन्सी । रुसले कब्जामा लिएको युक्रेनको दक्षिणी शहर खेर्सनमा स्थानीय बासिन्दाले प्रदर्शन गरेका छन्। रुसी आक्रमण र नियन्त्रणविरुद्ध स्थानीय बासिन्दाले सोमबार प्रदर्शन गरेका हुन्। तर प्रदर्शनकारीमाथि रुसी सुरक्षाकर्मीले गोली चलाएको स्थानीय सञ्चारमाध्यमले जनाएका छन् ।

सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट भएका तस्बिर तथा भिडियोमा रुसी सैनिकले प्रदर्शनकारीलाई तितरवितर पार्न गोली चलाउनुका साथै बिस्फोट पनि गराएको देखिएको छ ।

घटनामा केही प्रदर्शनकारी घाइते भएका छन् । मार्च ३ मा रुसी सैनिकले खेर्सन शहर कब्जा गरेका हुन् । त्यसयता त्यहाँ लगातार युक्रेनीहरुले प्रदर्शन गर्दै आएका छन् ।

यसैबीच अमेरिकाले युक्रेन युद्धमा रुसले गरेका युद्ध अपराधका प्रमाणहरु संकलन गरिरहेको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले जनाएका छन् ।
गएको फेब्रुअरी २४ देखि रुसले युक्रेनमा आक्रमण गर्दै आएको छ।

उसले बाल अस्पताल, प्रसुति वार्ड, विद्यालय, संग्राहलय, सार्वजनिक स्थल, आवासीय क्षेत्र तथा आवासीय भवनालाई निशाना बनाएको छ ।

अफगानी राष्ट्रपति अशरफ ग़नीले लिए युएईमा शरण

एजेन्सी । अफगानिस्तानबाट भागेका राष्ट्रपति अशरफ ग़नीले खाडी देश संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई) मा शरण लिएका छन् ।

तालिबान लडाकु राजधानी काबुल प्रवेश गरेपछि राष्ट्रपति ग़नीले गएको आइतबार देश छोडेका थिए । युएईको विदेश मन्त्रालयले मानवीय नाताले ग़नी र उनको परिवारलाई स्वागत गरिएको जनाएको छ ।

बुधबार भिडियो सन्देश जारी गरेर ग़नीले आफ्नो देश छोड्ने निर्णयको बचाउ गरेका छन् । गम्भीर विपदको अवस्था आउन नदिएका लागि आफूले देश छोडेको उनले बताए ।

उनले भनेका छन्, ‘अहिले म युएईमा छु र रक्तपात र अव्यवस्था रोकियो । अफगानिस्तान फर्किनका लागि म अहिले वार्तामा छु ।’ उनले आफू ठूलो मात्रामा पैसा लिएर भागेको भन्ने हल्ला पूर्ण रुपमा आधारहीन रहेको बताए ।

रुसले ग़नी हेलिकप्टर तथा कारभरि पैसा लिएर भागेको आरोप लगाएको थियो । ७२ वर्षीय ग़नीले विपदका बेला देश छोडेको भन्दै उनको आलोचना भइरहेको छ । शान्ति वार्ता तथा राष्ट्रिय पुनर्स्थापना उच्च परिषदका अध्यक्ष अब्दुल्लाह अब्दुल्लाहले ईश्वरले उनलाई सजाय दिने बताए ।

अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले पनि अफगान सरकारको आलोचना गरेका छन् । गत सोमबारको सम्बोधनमा बाइडेनले आवश्यक परेका बेला समस्याको सामना गर्नु पर्नेमा देश छोडेर भागेको भन्दै ग़नीसहितका नेताको आलोचना गरेका हुन् ।

फेसबुकमा लाइभ गरिएको भिडियो सन्देशमा राष्ट्रपति ग़नीले आफूलाई सुरक्षा बलले राष्ट्रपति निवासबाट बाहिर जान सहयोग गरेको बताएका छन् । जुत्ता पनि लगाउन नभ्याएको उनले बताए ।

अमेरिकाले अफगान अनुवादकहरुलाई विशेष भिसामार्फत सुरक्षित क्षेत्रमा लैजाने

एजेन्सी । अमेरिकाले आफ्ना सैनिकलाई अफगानिस्तानमा द्वन्द्वको समयमा दोभाषेका रुपमा सहयोग गरेका अनुवादकहरुलाई सुरक्षित स्थानमा लैजाने भएको छ । जोखिममा रहेका अनुवादकहरुलाई अमेरिका वा अर्को कुनै देश लगिने भएको हो ।

अमेरिकाको नेतृत्वमा सन् २००१ यता हुँदै आएको नेटा सैनिकको अभियान अफगानिस्तानमा अन्त्य हुँदैछ । सेप्टेम्बर ११ सम्ममा सबै विदेशी सैनिक अफगानिस्तानबाट बाहिरिने समय सीमा छ । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले आउँदो अगस्ट अन्तिमसम्ममा आफ्ना सैनिक फिर्ता हुने घोषणा गरेका छन् ।

त्यसपछि पनि अफगानिस्तानमा अमेरिकी मिसनको सुरक्षाका लागि ६५० जति अमेरिकी सैनिक फिर्ता रहने छन् ।

अमेरिकीसहितका सैनिक फिर्ताको क्रम अन्तिम चरणमा पुग्दै गर्दा उनीहरुका सहयोगीका रुपमा काम गरेका अनुवादकहरु जोखिममा आएको भन्दै चासो र चिन्ता थपिएको थियो ।

अनुवादकहरुले आफूहरुको सुरक्षाका लागि उचित व्यवस्था गर्न माग गरेका थिए । ह्वाइट हाउसले अपरेशन एलाइज् रेफ्युजीका रुपमा अनुवादकहरुलाई अमेरिका वा अरु कुनै देश पठाउने घोषणा गरेको हो । यो प्रक्रिया अन्तर्गत जोखिममा रहेका अनुवादकहरुलाई शरणार्थीका रुपमा लैजाने प्रक्रिया जुलाई अन्तिम हप्तादेखि सुरु हुने ह्वाइट हाउसले जनाएको छ ।

अफगान अनुवादकहरुले (दायाँ) अमेरिकी सैनिकलाई स्थानीय बासिन्दासँग कुराकानीमा सहयोग गर्दै आएका थिए । तस्बिर : गेट्टी इमेज

चीनको अन्तरिक्ष क्षमता बिस्तार

एजेन्सी ।  चीनले तीन अन्तरिक्ष यात्रीलाई आफ्नो नयाँ अन्तरिक्ष केन्द्र तर्फ पठाएको छ । स्थानीय समय अनुसार बिहीबार बिहान चीनले चीन यात्रीसहितको यान नयाँ अन्तरिक्ष केन्द्र तर्फ पठाएको हो ।

उत्तर पश्चिमी चीनमा रहेको जिउक्वान स्याटेलाइट प्रक्षेपण केन्द्रबाट यात्रीसहितको यान पठाइएको हो ।

तीन यात्रीहरुले नयाँ अन्तरिक्ष केन्द्रको कक्षमा तीन महिना बिताउने छन् र उनीहरुले त्यहाँ अन्तरिक्ष केन्द्रको निर्माण सम्बन्धी काम गर्ने सरकारी समाचार संस्था सिन्ह्वाले जनाएको छ । 

अन्तरिक्ष यात्रीहरु नी हेशेङ्ग, लियू बोमिङ्ग र ताङ्ग होङ्गबोले अन्तरिक्ष यात्रा सुरु गरेका हुन् । उनीहरुले पृथ्वीबाट ३८० किलोमिटर पर रहेको अन्तरिक्ष केन्द्रको कक्षमा तीन महिना बिताउने छन् । यो चीनको अहिलेसम्मको लामो अवधिको अन्तरिक्ष अभियान हो । पछिल्लो पाँच वर्षयता चीनले पहिलोपटक टोली पठाएको हो ।

सेन्झोउ–१२ क्याप्सुल अन्तरिक्ष यानबाट उनीहरु गएका हुन् ।

चीनले पछिल्लो समय आफ्नो अन्तरिक्ष क्षमता बिस्तार गर्दै लगेको छ । 

मसी लत्पतिने डरले मतपत्र उल्टो पट्याएँ: माधव नेपाल

२ असोज, काठमाडौं । पूर्वप्रधानमन्त्री एवं नेकपा एमालेका वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपालले मतदान गरेपछि मतपेटिकामा खसाल्न लागेको मतपत्र उल्टो पट्याइएको फोटो सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भएको छ ।

एमाले निकट प्रेस चौतारीका केन्द्रीय सदस्य समेत रहेका पत्रकार फणि महतले फेसबुकबाट माधव नेपालको तस्वीर सार्वजनिक गर्दै स्टाटस लेखे- ‘रौतहटमा मतदाता शिक्षा पुगेको छैन भन्ने उदाहरण !’

महतले प्रतिकात्मक रुपमा राखेको सो तस्वीर एकाएक भाइरल बन्यो । पूर्वप्रधानमन्त्री जस्तो व्यक्तिले नजानेर मतपत्र उल्टो पट्याएका हुन् त ? सामाजिक सञ्जालमा यो प्रश्न पनि उठ्यो ।

कतिपयले निर्वाचन आचारसंहिता विपरीत माधव नेपालले सूर्य चिन्हमा मत दिएको देखिने गरी मतपत्र प्रदर्शन गरेको आरोप पनि लगाउन भ्याए ।

रौतहटको गौर नगरपालिकास्थित जानकी कन्या प्रावि मतदान केन्द्रमा मतदान गरेर पत्नी गायत्री नेपालसहित बाहिरिएका एमाले नेता नेपालसँग अनलाइनखबरले सम्पर्क गर्दा उनी कार्यकर्ता र जनताकै बीचमा थिए । नेता नेपाल मतदान गरिसकेपछि भोजपुरी भाषामा स्थानीयसँग कुरा गरिरहेका थिए ।

‘तपाईले मतपेटिकामा मतपत्र हाल्दै गरेको फोटो त भाइरल भइसक्यो नि’ अनलाइनखबरले यसो भन्दा पूर्वप्रधानमन्त्री नेपालले प्रश्न गरे- हो र ? किन हो ?

चुनाव चिन्ह देखिने साइडबाट मतपत्र पट्याएको र त्यो उल्टो भएको भन्ने टिप्पणीबारे हामीले सुनाएपछि एमाले नेता नेपालले त्यसबारे प्रष्ट पारे ।

उनले भने- ‘मैले सोचविचार गरेरै त्यसरी पट्याएको हो । सुल्टो पट्याउँदा मसी लत्पतिने अवस्था देखियो । मैले मतदान गरेको ठाउँमा त्यस्तो देखियो ।’

त्यसोभए निर्वाचन आयोगले स्वस्तिक छाप लगाउन प्रयोग गरेको मसीको गुणस्तर कमजोर हो त ? यदि यस्तो हो भने अरुले प्रयोग गरेको मतपत्रमा पनि मसी लत्पतिने पो हो कि ?

पूर्वप्रधानमन्त्री नेपालको अभिव्यक्तिले निर्वाचन आयोगले प्रयोग गरेको मसीको गुणस्तरबारे गम्भीर प्रश्न उब्जिएको छ । आयोगले प्रयोगमा ल्याएको मसी लत्पतिने खालको भएमा यसदे मतपत्र बदर हुने खतरा रहन्छ ।

अहिलेसम्मको मतदाता शिक्षामा मतपत्र पट्याउँदा स्वस्तिक छाप भित्रपटि्ट पर्ने गरी पट्याउनुपर्ने भनिँदै आएको छ । तर, पूर्व प्रधानमन्त्रीले नै मसीमाथि प्रश्न उठाउनुपर्ने अवस्थाले मतदाता शिक्षा र मसीको गुणस्तर दुबैमा प्रश्न उठाएको छ ।

हामीले यसबारे आयोगका प्रवक्ता नवराज ढकालसँग जिज्ञासा राख्यौं ।

प्रवक्ता ढकालले यसबारे अनविज्ञता प्रकट गर्दै ‘त्यस्तो हुनु नपर्ने’ छोटो प्रतिक्रिया दिए ।

२२ वर्षका सीईओ, जसले किसानको जीवनमा परिवर्तन ल्याए

२ भदौ, काठमाडौं । ०६८ सालतिर एसएलसी दिने तयारीमा रहेका १६ वर्षे पारस कटुवालका बाबु खोजराज एक दशकपछि घर फर्केका थिए । धरानमा बस्दै आएका पारस, उनकी आमा र भाइ बाबुले इजरायलमा खेतीपातीको जागिर छाडेर फर्केकामा खुशी थिए ।

तर, उनी आएको केही दिनमै परिवारमा ठूलै वादविवाद भयो । ‘बुवाले अब हामी कृषिमा लागौँ भन्नु भयो,’ पारस सम्झन्छन्, ‘उहाँमा खेतमा काम गर्न मन नलागेर इजरायल जानु भएको थियो, फर्केपछि त फेरि खेतीमै लाग्ने कुरा गर्नु हुन्छ ।’

खोजराजले के गर्न लागेका हुन् ? न त परिवारले बुझे, न छरछिमेक र इष्टमित्रले नै । ‘केही महिनासम्म छलफल चल्यो, बुवाले हामीलाई कन्भिन्स गराएरै छोड्नु भयो,’ पारस भन्छन् ।

दुःख गरेर कमाएको करिब ६० लाख रुपैयाँबाट खोजराजले बालाजु जीतपुर फेदीमा जग्गा भाडामा लिएर तरकारी खेती थाले । र, ‘इजरायली प्रविधि’को नवीन प्रयोग थाले, नेपालमा ।

पारसलाई अझै चित्त बुझेको थिएन । नेपालका शहरहरूमा पढेका नयाँ पुस्ताकै पदचिन्ह पछ्याउँदै उनले अस्ट्रेलिया पुगेर उतै बस्ने सपना बुन्न थाले । मनमा अस्ट्रेलियाको सपनाले डेरा जमाएको थियो, तन भने बाबुको खेती स्याहार्नमा व्यस्त ।

बाबुले गर्न खोजेको कुरा बुझ्न उनले केही समय पर्खिनु पर्याे । खोजराजले इजरायलमा काम गर्दा ‘थोपा सिँचाइ’ प्रविधिको राम्रो ज्ञान हासिल गरेका थिए । उक्त प्रविधिबाट खेतीमा पानीको खपत घट्नुका साथै दुई सय प्रतिशतसम्म उत्पादन बढाउन सकिने पारसले बुझे ।

सामान्यतया एक वर्षमा मुस्किलले एउटा गोलभेँडाको बोटबाट ५/६ किलो उत्पादन हुन्छ । तर, उनीहरुको खेतमा १२ किलोसम्म फल्यो !

केही समय नबित्दै पारसको अस्ट्रेलिया सपना बिथोलियो । र, बाबुको काममै पूर्ण रुपमा लाग्न थाले । आफ्नो कामबाट किसान दाजुभाइले पनि फाइदा उठाउन् भनेर नेपाल थोपा सिँचाइ प्रालि स्थापना गरे ।

उनको कम्पनीले थोपा सिँचाइमा प्रयोग हुने उपकरण आयात गरेर बिक्री र जडान थाल्यो । हालसम्म १० हजारभन्दा बढी कृषकको जीवनमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउन सफलता पाइसकेका छन्, उनले ।

‘शुरुमा नयाँ–नयाँ कृषक भेट्न म आफैं खेतबारी चहार्थें । कसैले फोन गरे तुरुन्तै दोडिन्थें,’ उनी भन्छन्, ‘थोपा सिँचाइबारे किसान दाजुभाइलाई बुझाउनु थियो ।’ सफलताको ग्राफ उकालो लाग्दै गर्दा उनी अहिले कम्पनीको सीईओ बनेका छन् ।

भन्छन्, ‘हामीले नयाँ कुरा केही गरेका होइनौँ । यो प्रविधि त दशकौंदेखि थियो । त्यसलाई नेपाल ल्याएका मात्रै हौं ।’

बिरुवालाई चाहिने पानी यकिन गर्ने, पाइपमा भएको प्वालबाट बिरुवालाई पानी र मल दिने । उनले यसै गरिरहेका छन् ।

ब्रिटिस कलेजबाट बीबीए उत्तीर्ण पारसलाई बाबु खोजराजले सबै काम सुम्पेका छन्, अहिले ।

उनको कम्पनी गत वर्ष उद्यमीहरुलाई वैदेशिक लगानी भित्र्याउने कार्यक्रम ‘रक्स्टार्ट इम्प्याक्ट’को छनोटमा पर्‍यो  । सयदिने तालिम लिएपछि पारसले आफ्नो व्यवसायलाई उचाइ दिने मनस्थिति बनाए । छिट्टै नेदरल्यान्ड्सका लगानीकर्ताले उनको कम्पनीमा लगानी गर्दैछन् । र, स्वदेशमै बसेर उद्यम गर्ने सपनाले डेरा जमाएको छ, पारसको मनमा अहिले ।

सन् २०१४ मा शुरु भएको रक्स्टार्ट इम्प्याक्ट कार्यक्रम अन्तरगत अहिलेसम्म २१ कम्पनीहरूले वैदेशिक लगानी भित्राउन सफल भइसकेका छन् । यस वर्ष कार्यक्रममा भाग लिन चाहने कम्पनीहरूले आश्विन १९ सम्म मा दरखास्त दिन सक्ने रक्स्टार्टले जनाएको छ ।

गायिका मिलन अमात्यले गरिन् डिभोर्स, कारण- दीपक लिम्बुसँगको अफेयर !

जहिलेम्म संसारमा रहन्छन् घाम जुन तारा..तिम्रै प्रियसी म सदा…

यो मीठो गीत गाएर चर्चामा आएकी गायिका मिलन अमात्य आफ्नै जीवनमा भने सदाका लागि पति मेन्सन अमात्यकी प्रियसी बन्न सकिनन् ।

करीव ६ वर्षको वैवाहिक जीवनलाई अन्त गर्दै मिलन र मेन्सनले काठमाडौं जिल्ला अदालतमा सम्बन्ध बिच्छेद गरेका छन् ।

केही दिनअघिमात्र नेपाल आइडलमा अतिथी कलाकारका रुपमा उपस्थित भएकी मिलन अमात्यले सहकर्मी गायक दिपक लिम्बुको प्रियसी बन्नका लागि मेन्सनसँगको सम्बन्धलाई बिराम दिएकी हुन् । मिलन र दिपक केही समययता प्रेम सम्बन्धमा रहेको चर्चा छ ।

मिलनले आफ्नो व्यवसायिक जीवनमा मेन्सनले साथ नदिएको गुनासो गर्दै आएकी थिइन् । सांगीतिक यात्रालार्इ अगाडी बढाउन चाहेकाले समझदारीमै डिभोर्स गरेको मिलनले बताएकी छिन । उनी नयाँ पुस्ताकी चर्चित गायिका हुन् ।

अन्तमा उनैले गाएको गीतको यो अंश पनि उनको अबको जीवनमा लागु हुनेछ, जसका लागि उनले मेन्सनलाई त्यागिन् ।

माया गर्नुनै भूल हो कि मायालु..तर तिमी बिना यो मन मान्दैन… ।

देउवा मन्त्रीमण्डल ५६ सदस्यीय, तर बनेन विश्व रेकर्ड !

२ असोज, काठमाडौं । प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले छैटौं पटक मन्त्रीमण्डल विस्तार गरेका छन् । जम्बो मन्त्रीमण्डल बनाएको भन्दै चर्को आलोचना भइरहेका बेला देउवाले राप्रपा प्रजातान्त्रिकबाट दुई राज्यमन्त्री थपेका हुन् ।

राप्रपा प्रजातान्त्रिकबाट विराज विष्ट विज्ञान प्रविधि र कमला शर्मा वन राज्यमन्त्री नियुक्त भएका छन् । दुबै राज्यमन्त्रीले सोमबार नै प्रधानमन्त्री देउवासमक्ष पद तथा गोपनियताको सपथ लिए ।

यो विस्तारसँगै देउवा मन्त्रीमण्डल ५६ सदस्यीय भएको छ, जसमा तीन उपप्रधानमन्त्री, २६ मन्त्री र २६ राज्यमन्त्री छन् ।

अर्थहीन विस्तार

माओवादी केन्द्र र फोरम लोकतान्त्रिकको समर्थनसँगै देउवा सरकार बहुमतमा हुन्छ । साथै सुरुमा नै साना दलहरुले पनि उनलाई समर्थन गर्दै आएका छन् ।

देउवा सरकार आफैंले प्रदेश र संसदको चुनाव मंसिर १० र २१ मा गर्ने निर्णय गरिसकेको छ र भदौ १४ बाटै निर्वाचन आचार संहिता समेत लागू भएको छ ।

यस्तो अवस्थामा राप्रपाबाट फुटेको राप्रपा प्रजातान्त्रिकको आन्तरिक व्यवस्थापन मिलाउने नाममा देउवाले गरेको पछिल्लो दुई मन्त्रिपरिषद् विस्तार अर्थहिन छ ।

तर, अझै बनेन विश्व रेकर्ड !

०५२ मा आफैंले बनाएको रेकर्ड तोड्दै जम्बो मन्त्रीमण्डल बनाएको भन्दै देउवाको आलोचना भइरहेको छ । तर, ५६ सदस्यीय हुँदा पनि कांग्रेस सभापति समेत रहेका प्रधानमन्त्री देउवाले ‘जम्बो मन्त्रिपरिषद’को रेकर्ड भने बनाएका रहेनछन् ।

गिनिज बुक अफ दि वर्ल्ड रेकर्डमा जम्बो मन्त्रिपरिषदको रेकर्ड महेन्द्र राजापाक्षेको नाममा छ । श्रीलंकाको राष्ट्रपति हुँदा उनले २००५ मा ५२ क्याबिनेट मन्त्री नियुक्त गरेका थिए र, यो २००८ मा गिनिज बुकमा रेकर्ड दर्ता भएको छ ।

देउवा सरकारमा भने २६ मन्त्री, ३ उपप्रधानमन्त्री र प्रधानमन्त्री गरी ३० सदस्यीय क्याविनेट छ त्यसैले श्रीलंकको रेकर्ड भने तोडिएको छैन ।