15 Baishak, 2081 / 27 April , 2024
डा.रवीन्द्र पाण्डे
- यो तेस्रो लहर हैन, दोस्रो लहर नै हो |
- दैनिक ३० – ३५ जनाको मृत्यु हुँदा राज्यले सामान्य ठान्नु, मृत्युदर घटाउन आबश्यक ब्यबस्था नगर्नु तथा संबेदनशील नहुनु बिडम्बना हो |
- अधिकांश अस्पतालका आइसीयु, अक्सिजन बेड भरिएका छन् ! जनरल बेड भरिएका छैनन् | यसको अर्थ हुन्छ, सिकिस्त भएपछि मात्र पिसिआर गर्नेको संख्या बढी छ | लक्षण देखिएमा तुरुन्त जांच गरेर उपचार गर्ने हो भने आइसीयुमा पुग्नु पर्दैन |
- परीक्षण सधै १५ – १६ हजार मात्र गर्नुको कारण दोस्रो लहर लम्बिएको छ | दिनमा ५० – ६० हजारको परीक्षण गर्ने तथा संक्रमितलाई होम आइसोलेसन / अस्पतालमा राख्ने हो भने दोस्रो लहरको आयु छोंटो हुन्छ |
- पहिले एग्रिमेन्ट गरेका बाहेक खोपबाहेक अन्य खोप कहिले आउँछ ? कुन देशबाट आउँछ ? त्यो निधो भएको छैन | सरकारले पत्र पठाउदैमा वा दुताबासमा कुरा गर्दैमा खोप आउदैन | खोपको विश्वव्यापी माग ठूलो छ तर उत्पादन सिमित छ | तसर्थ सरकारले अग्रिम भुक्तानी गरेर भारत, चीन, रुस, अमेरिका, बेलायत आदि देशबाट तथा कुटनैतिक लबिंगमार्फत कोभ्याक्सबाट खोप ल्याउने ठोस पहल गर्नु आबश्यक छ |
- जनताले लकडाउनको पहाड बोक्न सक्ने अवस्था छैन | लकडाउन नगर्ने उपाय भनेको जनस्वास्थ्यका मापदण्ड पालना गराउने/ गर्ने नै हो | प्रहरी तथा प्रशाशनले सहरमा काम गरेजस्तो गर्ने तर मान्छेको भीडभाड हुने भित्री बस्तीमा वेवास्ता गर्दा संक्रमण घट्न सकेको छैन | संसारमा जनस्वास्थ्यका मापदण्ड पालना नगराउने देश नेपाल मात्र हो |
- भिजन भएका बिज्ञको योजना अनुसार सरकार चल्नुपर्नेमा एकपछि अर्को सरकारी समिति बनाउनुको अर्थ छैन | सिसिएमसीको काम प्रभावकारी छैन | भर्खर स्वास्थ्य राज्यमन्त्रीको संयोजकत्वमा कर्मचारी सम्मिलित अर्को समिति बनाउनुको अर्थ छैन | कर्मचारीले आफ्मो काम गरिरहेका छन् | सल्लाहकार समितिमा सरकार बाहिरका स्वतन्त्र बिज्ञको समिति बनाउनु पर्ने थियो |
- तेस्रो लहर आयो भने ठूलो क्षति हुँदैन | तथापि एकजनाको मृत्यु हुनु पनि त्यो परिवारको लागि १०० % क्षति हो |
- खोपको भण्डारण, परिबहन तथा मापदण्डमा गुणस्तर कायम गर्न नसकेमा खोपले काम गर्दैन | पुरै डोज खोप लगाएका व्यक्तिहरु किन अस्पताल भर्ना भएका छन् ? कति महिनामा एन्टिबोडी कस्तो भएको छ ? बुस्टर डोज आबश्यक छ कि छैन ? यसको अध्ययन हुनु जरुरी छ |
- नाकमुनी र चिउडोमा खोप लगाउने तथा खोपको लाइनमा बस्नेबाट संक्रमण फैलिएको छ | सहि तरिकाले मास्क लगाउन सिकाउने, खोप केन्द्र बढाउने तथा खोप केन्द्रमा पूर्णतया जनस्वास्थ्यका मापदण्ड पालना गराउन ढिलो भइरहेको छ |
- अहिले भाइरल ज्वरो बढिरहेको छ | कोभिड र भाइरल ज्वरोको लक्षण मिल्दोजुल्दो हुन्छ | तसर्थ यो बारे आम नागरिकलाई सुचित गर्नु राज्यको दायित्व हो |
- नयाँ प्रजातिको बारे निरन्तर अध्ययन / अनुसन्धान गर्ने तथा एन्टिबोडी छल्ने प्रजाति आए / नआएको पत्ता लगाउने काम नियमित गर्नुपर्दछ |
- दोस्रो लहरमा संक्रमण भएर प्राप्त एन्टिबोडी, खोप, भारत तथा विदेशबाट आउने व्यक्तिले खोप लगाएको तथा जनस्वास्थ्यका मापदण्ड पालना गर्नेको संख्या बढेको र दोस्रो लहरमा स्वास्थ्य संस्थामा अक्सिजन बेड बढेको कारण तेस्रो लहरले धेरै क्षति गर्दैन | तसर्थ आत्तिनुपर्दैन |
- कोरियामा चौथो लहर तथा इरानमा पाँचौं लहर फैलिएको छ | तसर्थ तेस्रो लहर आउन नदिनको लागि यसपटक हामी आम नागरिकले घरेलु वातावरणमा सुरक्षित तरिकाले चाडपर्व मनाउनु जरुरी छ |
- बालबालिकाको खोप फाल्गुण वा चैत्रमा ल्याउने सरकारको सेडुल परिवर्तन गर्नु जरुरी छ | जति सक्दो छिटो खोप ल्याएर शैक्षिक संस्था सुरक्षितरुपमा संचालन गर्नुपर्दछ | कोभ्याक्ससंग यसको लागि समन्वय गर्नु पर्दछ |
- परिणाममुखी काम गर्नको लागि भिजन र समर्पण चाहिन्छ | राइट म्यान : राइट प्लेस नहुनु नै हाम्रो बिडम्बना हो |
डा.पाण्डेको फेसबुकबाट